Asset Publisher
LASY W II RZECZPOSPOLITEJ
Historia leśnictwa była tak burzliwa, jak losy naszej Ojczyzny. Czas rozbiorów przyniósł znaczne pogorszenie stanu polskich lasów. Wpływ na to miała zarówno różnorodność zasad stosowanych przez państwa zaborcze: Austro-Węgry, Prusy i Rosję, jak i wspólny cel przyświecający zaborcom – eksploatacja zasobów drzewnych. Ponad 120 lat intensywnej wycinki i minimalnych nakładów mocno zmieniło leśny krajobraz. Poprawę tego stanu rzeczy mogło przynieść jedynie oddanie leśnych dóbr jednemu gospodarzowi. Dlatego już w marcu 1918 roku Rada Regencyjna, pełniąca obowiązki rządu polskiego, powołała Wydział Lasów, który wchodził w skład resortu rolnictwa. Pierwszym naczelnikiem został Józef Miłobędzki. Z jego inicjatywy oraz ówczesnego ministra rolnictwa, Stanisława Dzierzbickiego, próbowano dojść do porozumienia z okupantami i przejąć pieczę nad lasami.
Organizowano konferencje, spotkania, ale efekty rozmów były mierne. W końcu strona niemiecka podjęła decyzję o oddaniu lasów w polskie ręce, w zamian za finansowe zadośćuczynienie z racji poniesionych strat. Niemcy powołali specjalne biuro, którego zadaniem było zinwentaryzowanie majątku lokalnych zarządów lasów i osad leśnych, w celu ustalenia wysokości kontrybucji. Spis był doskonałym materiałem do analiz i decyzji gospodarczych, ale nie skorzystali z niego Polacy, ponieważ ustępujący urzędnicy wywieźli lub zniszczyli większość dokumentacji obszarów leśnych. Wszystko trzeba było tworzyć od nowa. Obowiązek ten spoczął na barkach leśników pracujących w terenie i nowo mianowanych urzędników. W 1920 roku utworzono cztery zarządy okręgowe lasów państwowych: w Warszawie, Radomiu, Siedlcach i Lwowie, nadzorowane przez Ministerstwo Rolnictwa i Dóbr Państwowych.
Cztery lata później powstało przedsiębiorstwo Polskie Lasy Państwowe, które przejęło gospodarowanie lasami. W 1924 roku prezydent Polski Stanisław Wojciechowski podpisał dwa ważne rozporządzenia: o statucie polskich lasów państwowych, a także o organizacji i administracji lasów państwowych. To był początek tworzenia modelu polskiego leśnictwa. Przełomem w myśleniu o roli i zadaniach leśnictwa były lata 30. XX wieku. Wtedy dyrektorem Lasów Państwowych został Adam Loret, który stworzył wizję funkcjonowania przedsiębiorstwa. Według niej produkcja drewna jest tylko jedną z funkcji lasu, więc należy docenić i rozwijać też pozostałe – ekologiczną i społeczną. W 1934 roku Adam Loret przeprowadził modernizację Lasów Państwowych, która zaowocowała zmniejszeniem liczby dyrekcji LP do dziewięciu i liczby nadleśnictw do 434. Lasy państwowe zajmowały wówczas powierzchnię ponad 3,3 mln hektarów.
Asset Publisher
Seminarium oraz akcja sadzenia lasu w Nadleśnictwie Grotniki
Seminarium oraz akcja sadzenia lasu w Nadleśnictwie Grotniki
Dn. 28.04.2025 roku na terenie Nadleśnictwa Grotniki odbyło się Seminarium poświęcone aktualnym wyzwaniom i możliwościom związanym z zakładaniem plantacji drzew szybkorosnących w Polsce. Wydarzenie przyciągnęło grupę około 30 uczestników, wśród których znaleźli się leśnicy, przedstawiciele instytucji związanych z gospodarką leśną, a także osoby zainteresowane zrównoważonym rozwojem terenów leśnych w kontekście postępujących zmian klimatycznych.
📚 Naukowe spojrzenie na przyszłość polskich lasów
Pierwszym punktem seminarium był wykład pt. „Możliwości zakładania plantacji drzew szybkorosnących w Polsce”, wygłoszony przez prof. dr hab. inż. Marzenę Niemczyk z Instytutu Badawczego Leśnictwa. W swoim wystąpieniu Pani profesor poruszyła kluczowe zagadnienia związane z wpływem zmian klimatu na strukturę polskich lasów oraz koniecznością dostosowania gospodarki leśnej do nowych realiów.
Zebrani mogli usłyszeć o potencjale wzrostu poszczególnych gatunków drzew, a także o charakterystyce i zastosowaniu plantacji drzew szybkorosnących – rozwiązania, które może stanowić ważny element strategii adaptacyjnej dla leśnictwa. Zwrócono uwagę na konieczność dywersyfikacji składów gatunkowych i dostosowywania upraw do lokalnych warunków siedliskowych, co ma kluczowe znaczenie dla zachowania trwałości i odporności drzewostanów.
🌱 Zagajniki krótkiej rotacji – wsparcie i praktyka
W dalszej części spotkania głos zabrał przedstawiciel Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa. W swoim wystąpieniu skupił się na możliwościach wsparcia, jakie mogą uzyskać właściciele gruntów przy zakładaniu tzw. zagajników o krótkiej rotacji.
Przedstawiono konkretne modele hodowlane oraz omówiono warunki kwalifikacji do programów pomocowych. Zainteresowanie uczestników było duże, a tematykę kontynuowano podczas żywej dyskusji, w której aktywnie uczestniczyli m.in. Dyrektor Regionalnej Dyrekcji Lasów Państwowych w Łodzi - Pan Jacek Chudy oraz Pan Janusz Witkowski. Rozmawiano m.in. o wyzwaniach związanych z doborem powierzchni, hodowlą i produkcyjnością takich upraw oraz ich roli w obliczu postępujących zmian klimatycznych.
🧑🌾 Praktyczny finał seminarium – wspólne sadzenie lasu
Zwieńczeniem dnia było wspólne sadzenie drzew na terenie Leśnictwa Zimna Woda. Uczestnicy – pod przewodnictwem Dyrektora Jacka Chudego – zasadzili sosnę zwyczajną z odkrytym systemem korzeniowym, pochodzącą ze szkółki leśnej Źródliska. Praca w terenie była nie tylko praktycznym uzupełnieniem omawianych tematów, ale również symbolicznym aktem wspólnej troski o przyszłość lasów.
Każdy z uczestników aktywnie włączył się w sadzenie, co pozwoliło na bezpośrednie doświadczenie tego, jak teoria może i powinna łączyć się z działaniem.
Dziękujemy wszystkim uczestnikom za aktywny udział, zaangażowanie i inspirujące rozmowy. Wasza obecność jest dowodem na to, że przyszłość polskich lasów leży w odpowiedzialnych rękach. Mamy nadzieję, że zdobyta wiedza i wymiana doświadczeń zaowocują kolejnymi dobrymi praktykami w terenie. 🌳💚
