Wydawca treści Wydawca treści

Ochrona lasu

Wiedza o procesach zachodzących w przyrodzie i kontrola stanu środowiska leśnego pozwalają leśnikom na wczesną diagnozę zagrożeń, mogących wpłynąć negatywnie na stan lasu. Każdego roku podejmują oni działania mające na celu zachowanie trwałości lasu i zwiększenie jego naturalnej odporności na czynniki szkodotwórcze.

Zapraszamy na stronę: https://chronimylasy.pl/

Zagrożenia dzieli się na trzy grupy:

  •   biotyczne (np. szkodliwe owady, grzyby patogeniczne, ssaki roślinożerne);
  •   abiotyczne – ekstremalne zjawiska atmosferyczne (np. silne wiatry, śnieg, ulewne deszcze, wysokie i niskie  temperatury);
  •   antropogeniczne – wywołane przez człowieka (np. pożary, zanieczyszczenia przemysłowe, zaśmiecanie lasu). 

Zagrożenia biotyczne

Do typowych zagrożeń biotycznych należą:

  • choroby grzybowe (ponadto: bakteryjne i wirusowe),
  • szkodniki owadzie (ponadto: nicienie i pajęczaki),
  • niektóre kręgowce np. zwierzęta łowne, ptaki, gryzonie myszowate.

Lasy RDLP Łódź składają się w dużym stopniu z drzewostanów sosnowych o uproszczonej strukturze, zlokalizowanych na ubogich, piaszczystych gruntach, narażonych na niedobór opadów a także emisje szkodliwych gazów, pyłów i zaburzenia stosunków wodnych powodowane oddziaływaniem przemysłu.

Stresogenne oddziaływanie wspomnianych wyżej czynników sprzyja osłabieniu kondycji zdrowotnej drzewostanów tworząc często korzystne warunki do rozwoju gradacji, czyli masowych pojawów szkodliwych owadów. Owady zdolne do zaatakowania i zniszczenia aparatu asymilacyjnego zdrowych drzew określane są przez leśników mianem szkodników pierwotnych.

   Rębacz  

Czynnikami osłabiającymi kondycję zdrowotną drzew, poza żerami szkodników pierwotnych są też susze, uszkodzenia popożarowe, uszkodzenia spowodowane przejściem huraganowych wiatrów. Osłabione drzewa tworzą doskonałą bazę lęgową dla całego zespołu szkodników owadzich określanych w leśnictwie jako szkodniki wtórne. Do najgroźniejszych szkodników wtórnych występujących w lasach RDLP Łódź należą cetyńce oraz przypłaszczek granatek.

 

 Imago chrabąszczy 

W ostatnich latach istotnym problemem, szczególnie w rejonie działania Nadleśnictw Spała, Smardzewice i Brzeziny stały się na nasilone pojawy chrabąszcza majowego. Dorosły chrząszcz objada młode liście, znacznie większe szkody powodują jego larwy zwane pędrakami. W trakcie 3-4 letniego rozwoju, przebywając cały czas w środowisku glebowym odżywiają się korzeniami roślin całkowicie niszcząc młode sadzonki na coraz większych powierzchniach.

Stałe zagrożenie upraw sosnowych jest powodowane przez szeliniaki.

Problem szkód od zwierzyny ma na terenie RDLP Łódź wymiar lokalny. Generalnie stany zwierzyny płowej nie przekraczają pojemności łowisk, niemniej zachodzi potrzeba ochrony upraw i części młodników przed zgryzaniem przez sarny oraz spałowaniem przez jelenie.

Zgodnie z realizowanym proekologicznym modelem gospodarki leśnej dokładamy starań aby ochronę lasu przed czynnikami szkodotwórczymi realizować w ramach metody "integrowanego sterowania populacjami szkodników". Podstawą integrowanej ochrony lasu jest profilaktyka, interwencyjne zabiegi ochronne są podejmowane jedynie w przypadkach grożących trwałym uszkodzeniem lasu i jego wielostronnych funkcji. W metodzie integrowanej zmienia się strategia działań - odchodzi się od zwalczania w kierunku sterowania populacjami owadów szkodliwych oraz ich naturalnych wrogów.

Są więc też w naszych lasach obecne owady będące naturalnym sprzymierzeńcem leśników w nieustannych wysiłkach o poprawę kondycji zdrowotnej powierzonych ich trosce drzewostanów. Do najczęściej spotykanych należą drapieżne chrząszcze z rodziny biegaczowatych oraz pasożytnicze rączyce należące do muchówek.

Zagrożenia abiotyczne

Pod pojęciem zagrożeń abiotycznych rozumie się czynniki naturalne wynikające z właściwości gleb i warunków klimatycznych, wpływające na predyspozycje chorobowe drzewostanów. W warunkach RDLP Łódź, obszaru o najniższej lesistości w skali kraju, lasy zajmują w znacznej mierze ubogie gleby piaszczyste, nieprzydatne lub wręcz wtórnie wyłączone z użytkowania rolniczego (zalesiania na gruntach porolnych).

 Przymrozki na szkółce

Zagrożenia antropogeniczne

Lasy RDLP w Łodzi charakteryzują się średnim, II stopniem zagrożenia pożarowego. Największe natężenie występowania pożarów występuje wczesną wiosną, z powodu wypalania traw, oraz latem, ze względu na wysokie temperatury powietrza i niską wilgotność ściółki. Dopiero jesienią zagrożenie pożarowe znacznie się zmniejsza.  Straty powstałe w wyniku pożarów często są niewymierne. W płomieniach giną liczne gatunki fauny i flory łąkowej i leśnej, następuje zubożenie przyrody.

Bardzo ważnym czynnikiem kształtującym zagrożenie pożarowe w poszczególnych porach roku są warunki meteorologiczne, takie jak: opady atmosferyczne, prędkość i kierunek wiatru, natężenie promieniowania słonecznego, temperatury powietrza i wilgotności powietrza. W sezonie palności codziennie określany jest stopień zagrożenia pożarowego, podawany na godz. 9.00  i 13.00. Przy wystąpieniu III (najwyższego) stopnia zagrożenia pożarowego i utrzymującej się przez co najmniej pięć kolejnych dni wilgotności ścioły leśnej mierzonej o godz. 9.00  poniżej 10 proc. nadleśnictwo obligatoryjnie wprowadza zakaz wstępu do lasu.

Przez tereny leśne nadleśnictwa przebiegają ważne szlaki komunikacyjne – drogi krajowe i wojewódzkie oraz linia kolejowa, co przyczynia się do zwiększenia zagrożenia pożarowego. Problemem jest także bliskie sąsiedztwo wsi oraz łąk i pastwisk, z których część jest wiosną wypalana przez miejscową ludność. Kolejnym czynnikiem powodującym wzrost zagrożenia pożarowego jest obecność na terenie nadleśnictwa czynnego poligonu wojskowego, na którym prowadzone są regularne ćwiczenia jednostek wojskowych z całej Polski.

Największe zagrożenie pożarowe na terenach leśnych spowodowane jest jednak nieprzestrzeganiem przepisów przeciwpożarowych przez ludzi przebywających w lesie. Z ustawy o lasach wynika m.in., że w lasach i 100 metrów od nich nie można używać otwartego ognia.

Regionalna Dyrekcja Lasów Państwowych w Łodzi zakwalifikowana jest do II kategorii zagrożenia pożarowego ( średnie zagrożenie). Osiem nadleśnictw tutejszej Dyrekcji o dużym zagrożeniu pożarowym zalicza się do I kategorii zagrożenia, a pozostałe jedenaście nadleśnictw o średnim zagrożeniu pożarowym do II kategorii zagrożenia.
Lasy Państwowe zobowiązane są do utrzymywania systemu ochrony przeciwpożarowej terenów leśnych będących w ich zarządzie.

Okres akcji bezpośredniej przypadający na czas od 1 kwietnia do końca października jest tym okresem ,w którym w lasach państwowych podejmujemy wzmożone działania w celu ograniczenia powstawania pożarów oraz ograniczenia ich rozprzestrzeniania.

Na terenie tut. Dyrekcji funkcjonuje system monitoringu obszarów leśnych w skład którego wchodzą: wieże obserwacyjne wyposażone w większości w systemy TV przemysłowej, Punkty Alarmowo Dyspozycyjne, patrole przeciwpożarowe, sieć łączności alarmowo dyspozycyjnej, punkty meteorologiczne, Leśna Baza Lotnicza w Piotrkowie Trybunalskim.

Na terenie wszystkich nadleśnictw zlokalizowane są Bazy sprzętu ppoż. oraz nadleśnictwa posiadają lekkie samochody patrolowo-gaśnicze lub przyczepki przystosowane do prowadzenia działań z zakresu ochrony przeciwpożarowej.

 

Przeczytaj więcej o ochronie lasu: http://www.lasy.gov.pl/pl/nasza-praca/ochrona-lasu