Często o prawie pierwokupu dowiadujecie się dopiero u notariusza, kiedy macie nadzieję na szybkie załatwienie formalności. Notariusz prosi o dostarczenie m.in. wypisu z rejestru gruntów, informacji o przeznaczeniu działek w Uproszczonym Planie Urządzenia Lasu (które to dokumenty możemy pozyskać w odpowiednim Starostwie Powiatowym) oraz zaświadczenia z gminy o położeniu działki w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego. Po co to wszystko? Po to by określić, czy dla działki przysługuje ww. prawo pierwokupu.

Zapisy w ustawie mówią, że Lasy Państwowe mają prawo pierwokupu gruntu:

„1) oznaczonego jako las w ewidencji gruntów i budynków lub

2) przeznaczonego do zalesienia określonego w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego albo w decyzji o warunkach zabudowy i zagospodarowania terenu, lub

3) o którym mowa w art. 3 pojęcie lasu, objętego uproszczonym planem urządzenia lasu lub decyzją, o której mowa w art. 19 podmioty sporządzające plany urządzenia lasu ust. 3”

Co ten zapis oznacza w praktyce? Notariusz ma obowiązek wysłać umowę do nadleśnictwa, na terenie którego znajduje się sprzedawana działka, jeżeli spełnia którąkolwiek z ww. przesłanek, nawet jeżeli na 1 ha działce rolnej jest tylko niewielki fragment lasu. Od momentu dostarczenia zawiadomienia o akcie notarialnym, Nadleśniczy ma 30 dni aby zdecydować czy jest zainteresowany zakupem danego gruntu. Na podjęcie decyzji wpływ ma wiele czynników, przede wszystkim, czy działka graniczy z lasami Skarbu Państwa, użytki w działce, jej kształt i powierzchnia oraz przeznaczenie w miejscowym planie zagospodarowania przestrzennego lub wydane decyzje o warunkach zabudowy. W sytuacji, gdy Nadleśnictwo nie udzieli odpowiedzi w przeciągu 30 dni lub udzieli pisemnej informacji o rezygnacji z prawa pierwokupu uznaje się, że nie jest zainteresowane zakupem działki. Leśnicy nie chcą komplikować nikomu transakcji, naszym głównym celem jest poprawa przebiegu granic z działkami prywatnymi, powiększenie kompleksów leśnych a także wypełnianie półenklaw i enklaw.

A co wtedy, gdy jednak Nadleśnictwo zdecyduje, że chce skorzystać z prawa pierwokupu?

Przede wszystkim musi uzyskać zgodę Dyrektora Generalnego Lasów Państwowych na nabycie nieruchomości. W tym czasie zasadność zakupu jest dwukrotnie weryfikowana przez jednostki nadrzędne. Po uzyskaniu zgody Dyrektora właściwe Nadleśnictwo składa u notariusza oświadczenie o skorzystaniu z prawa pierwokupu. O zmianie nabywcy sprzedającego informuje notariusz i podaje nam niezbędne dane do kontaktu w sprawie wypłaty środków pieniężnych.

W bieżącym roku do Nadleśnictwa Bełchatów wpłynęło ok. 100 warunkowych umów sprzedaży, z czego tylko w kilku uzasadnionych przypadkach skorzystaliśmy z prawa pierwokupu.

Pozostaje jeszcze jedna kwestia- cena za jaką kupujemy grunty.

Cena uzależniona jest od wielu czynników, m.in. od położenia i kształtu działki, gatunków drzew, które w nim rosną, bonitacji i wieku drzewostanu oraz od jego stanu sanitarnego. W ostatnich latach ceny za 1 m2 gruntu leśnego wahała się między 2,00 a 4,00 zł. Jeśli Nadleśnictwo uzna, że cena jest adekwatna do tego co znajduje się na gruncie, kupuje nieruchomość za kwotę, którą zaproponował sprzedający. W sytuacji gdy cena budzi wątpliwość, sprawę kieruje się do sądu, który zleca wycenę nieruchomości rzeczoznawcy majątkowemu.